HARLINGEN EN FRANEKER

In de periode van de “Friese Vrijheid”, die tot de opstand tegen de Spanjaarden duurde (Philips II kon Friesland, een nieuw verworven gebied, door de slechte toestand van de wegen, niet bereiken en daarom moest de nieuwe vorst bij Hoogeveen omker,en, werden de Friesland geteisterd door de strijd tussen de “Schieringers” en de “Vetkopers”. Dit type “burgeroorlog” komt vaker voor in Europa (Italie, Hoekse en Kabeljauwse twisten). De Schieringers (grijs, Schiermonnikoog) waren de vertegenwoordigers van de oude machten (adel en kerk). De Vetkopers waren de opkomende burgers, lagere adel en handelaren.

Franeker was in die periode “Schierings”, Harlingen was Vetkopers”(logisch gezien de ontwikkeling van de beide plaatsen). Het ging zelfs zover, dat Franeker troepen, gesteund door Groningers, Harlingen aanviel. Het eerste Blockhuys, aan de Franeker kant, werd in brand gestoken en nadien niet meer op deze plek opgebouwd, maar in het havengebied, tegenover de stad. Schieringer soldaten drongen Almenum binnen en plunderden de Dom en diverse panden werden aangestoken.

Twee eeuwen lang bestaat Harlingen, gelegen op een bogtigen uithoek der kust, in de schaduw van de universiteitsstad Franeker. Maar door de verbinding met de zee nam de welvaart gestaag toe. Vroeger lag de stad westelijker dan vandaag,1800 Waalse soldaten aan land gezet, die later in de slag bij Heiligerlee verslagen worden. De gehate[bron?]Spaanse kolonel Caspar de Robles - door Alvadaar als stadhouder aangesteld - gelastte in 1574verhoging van de dijken. In 1579volgde een uitbreiding naar het oosten, mede door de toevloed vanVlaamse doopsgezindendie de katholieke repressie in de Zuidelijke Nederlanden ontvluchten. Door deze uitbreiding die in drie maanden werd voltooid, lag de kerk van Almenum nu binnen de stadsvesten. De handelsvaart naar de landen om Noord-en Oostzee nam toe en in 1598werd de stad weer uitgebreid, nu in zuidelijke richting. In 1596werd het eerste stenen woonhuis gebouwd, De vergulde Engel, aan de Lanen 28.(Wikipedia)